قمر مریخ در حال متلاشی شدن

قمر فوبوس مریخ درحال متلاشی شدن است، رویدادی که از روی شیارهای مرموزی که برسطح بزرگترین قمر مریخ مشاهده شده،‌قابل پیش‌بینی است.

براساس گزارش نیوساینتیست، به نظر می‌آید نیروی گرانش سیاره مریخ به آرامی درحال متلاشی کردن این قمر است. دانشمندان از گذشته می‌دانستند که فوبوس محکوم به فنا است. این قمر به اندازه‌ای به مریخ نزدیک است که نیروی کشش جزر و مدی بر قمر اثر گذاشته و سرعت حرکت آن را کاسته و مدار آن را کوچکتر می‌سازد. در طول ده‌ها میلیون سال دیگر این نیروها ابتدا فوبوس را دو تکه ساخته و پس از آن این قمر به مریخ برخورد خواهد‌کرد.

با این همه فوبوس از هم‌اکنون نشانه‌هایی از متلاشی شدن را از خود بروز داده‌است. در دهه 1970 مدارگرد‌های وایکینگ و مارینر 9 شیارهای طولانی و نسبتا موازی به پهنای 100 تا 200 متر و به طول 10 تا 30 متر را بر سطح فوبوس ردیابی کردند. در آن زمان محققان تصور می‌کردند فوبوس توده‌ای یکپارچه و سنگی است و شیارها نیز آْثاری از یک برخورد بزرگ و یا ردپای حفره‌هایی کوچک برخوردی هستند.

اما در سال 2008 فضاپیمای اکسپرس مریخ نشان داد فوبوس در حقیقت توده‌ای از خاک و سنگ است که به واسطه لایه‌ای قدرتمند از خاک به ضخامت 50 تا 100 متر در کنار یکدیگر نگه‌ داشته شده‌است. این به آن معنی است که فوبوس بیشتر به یک گونی لوبیا شباهت دارد که به راحتی می‌توان آن را از شکل اصلی خارج کرد اما در عین حال به واسطه لایه پوششی‌اش اجزای آن را در کنار هم حفظ کرد.

محققان ناسا با استفاده از این مدل میزان فشاری که توسط کشش‌های جزر و مدی بر فوبوس وارد می‌شود را محاسبه کردند و دریافتند شیارهای رصد شده روی این قمر درست در مناطقی ایجاد شده‌اند که بیشترین فشار را تحمل می‌کنند. به گفته تری هارفورد از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا،‌شیارها اولین نشانه‌های متلاشی شدن فوبوس به شمار می‌روند، روندی که زمان دقیق آن مشخص نیست زیرا کسی از میزان مقاومت این کیسه لوبیای بزرگ اطلاعی ندارد